18/10/2023
Di tích khu lăng mộ các vị Vua triều Lý (Thọ Lăng Thiên Đức)
Bên cạnh khu di
tích lịch sử văn hóa Đền Đô còn có một quần
thể di tích nổi tiếng với bề dày hàng nghìn năm lịch sử, đó là Thọ Lăng Thiên Đức
- nơi yên nghỉ của các vị vua triều Lý. Sử liệu xưa chép rằng tháng 2 năm
Canh Tuất (1010), sau khi lên ngôi, vua Lý Thái Tổ từ Hoa Lư về quê nhà,
thăm hỏi thần dân, yết lăng Thái hậu, và đã đo mười dặm đất, chọn làm Sơn Lăng Cấm
Địa.
Thọ Lăng Thiên Đức,
hay còn gọi là Sơn Lăng Cấm Địa, là một quần thể lăng mộ có 8 lăng, là nơi yên
nghỉ của 8 vị vua triều Lý. Ngoài ra còn có lăng Lý Thánh Mẫu, lăng Nguyên Phi Ỷ Lan, lăng Lý Chiêu Hoàng. Đầu thế kỷ 18,
nhà Lê cho đắp lại toàn bộ khu lăng mộ các vị vua triều Lý, mỗi lăng cao từ 15
- 20m so với mặt ruộng. Ngoài lăng của vua Lý Thái Tổ hình lòng chảo (còn gọi
là Lăng Lòng Chảo), các lăng khác đều xây hình chóp nón.
Trải qua thời
gian, cây cỏ trên lăng đã lên xanh tươi tốt. Ruộng đất thuộc khu Sơn Lăng, đến
thời nhà Nguyễn còn ghi trong sách “Đại Nam nhất thống chí”: “… Khu đất rộng chừng
trăm mẫu, cây cổ thụ um tùm, là cấm địa và là thang mộc ấp của nhà Lý. Ruộng
Sơn Lăng được coi là ruộng công vĩnh viễn, giao cho dân xã sở tại chia nhau cày
cấy, nộp một phần hoa lợi để chi phí vào việc thờ phụng các vua nhà Lý, sửa
sang và bảo vệ lăng tẩm. Dân Đình Bảng cho đến thời Lê vẫn được coi là dân thủ lệ,
chuyên việc thờ phụng các vị vua nhà Lý, được miễn đi lính và lao dịch…”.
Di tích khu lăng mộ các vị vua triều Lý vịnh dự cùng
di tích Đền Đô được Thủ tướng Chính phủ
xếp hạng di tích Quốc gia đặc biệt theo Quyết định số 2408/QĐ-TTg Ngày
31/12/2014