Được khởi dựng vào thời Lê (thế
kỷ XVII) và trùng tu lớn vào thời Nguyễn, trải qua thời gian, đến nay đình Cẩm
Giang (phường Đồng Nguyên, thành phố Từ Sơn) vẫn mang nét kiến trúc cổ kính,
đậm nét văn hóa của vùng quê Bắc Ninh - Kinh Bắc.
Đình thờ
thành hoàng là Pháp Hải Đại Vương – Người con quê hương là một trong những
tướng giỏi của Hai Bà Trưng đã có công đánh tan quân thống trị của nhà Hán,
giành lại độc lập cho đất nước. Đồng thời, phối thờ những danh nhân văn hóa của
quê hương.
Trước đình
là hồ lớn.
Bức bình phong bằng đá xanh trước cổng đình.
Cổng đình Cẩm Giang
Hai bên đình là 2 tượng voi quỳ bằng đá xanh.
Tòa Tiền tế dựng năm 1846, gồm 1 gian 2 chái.
Trên đỉnh nóc tòa Tiền tế đắp nổi đôi rồng chầu mặt nguyệt.
Tòa Đại đình có kiến trúc hình chữ Đinh gồm 3 gian 2 chái với 4 mái đao
cong.
Nghệ thuật chạm khắc trang trí chủ yếu tập trung ở đầu dư cốn bẩy, cửa võng
theo đề tài "tứ linh, tứ quý" với kỹ thuật tài nghệ chạm thủng, chạm
bong kênh hình đầu rồng xen kẽ hình vân mây và lá cách điệu.
Đình Cẩm Giang hiện còn bảo lưu được nhiều tài liệu hiện vật có giá trị
như: thần tích, ngai thờ, bài vị, hương án, kiếm thờ, bát bửu, sập
thờ… thời Lê - Nguyễn.
Các sắc phong.
Đình Cẩm Giang
còn là nơi diễn ra nhiều sự kiện lịch sử quan trọng của địa phương. Hai bên
đình là dãy nhà Tả vu, Hữu vu, mỗi dãy gồm 7 gian là nơi dân làng sửa soạn
sắp lễ, hội họp khi làng có việc lớn…
Hằng năm, hội đình được vào ngày mùng tháng 2 (âm lịch) hàng năm để tưởng
nhớ công lao bậc tiền nhân. Đình Cẩm Giang được xếp
hạng Di tích kiến trúc - nghệ thuật Quốc gia theo Quyết định số 100-VH/QĐ ngày 21/01/1989.